Osman Gündüz: "Bunların dünyadan xəbəri yoxdur, ya nədir?.."
Osman Gündüz: "Əlifbada dəyişiklik etmək təklifi gülməlidir"
-
"Bilmirəm bu adamların dünyadan xəbəri yoxdur, ya nədir, bu məsələni qaldırırlar? Bir daha deyirəm ki, 2000-ci ildə texniki, texnoloji baxımdan bizim əlifbanın standart məsələsi həll olunub".
Milli Elmlər Akademiyasının Dilçilik İnstitutunun rəhbəri Fəxrəddin Veysəlli əlifbadakı bəzi hərfləri dəyişməyi təklif edib. Həmin hərflərlə bağlı Akademiyanın prezidenti Mahmud Kərimovun da fikri mənfidir.“Pen klub”un qonağı olan "Multimedia" İnformasiya Sistemləri Texnologiyaları Mərkəzinin direktoru Osman Gündüz isə fərqli düşünür.
“BU ADAMLARIN DÜNYADAN XƏBƏRİ YOXDUR, YA NƏDİR BU MƏSƏLƏNİ QALDIRIRLAR...”
- Əlifbada bəzi hərfləri dəyişdirmək istəyənlərin bir arqumenti də budur ki, internet dövründə bəzi işarələr yazışmalarda sürəti azaldır, bir işi iki edir və s.
- Mən birmənalı şəkildə deyirəm ki, Azərbaycan əlifbasının simvollarının texnoloji problemləri 12 il əvvəl həll olunub. Vəssalam. Bilmirəm bu adamların dünyadan xəbəri yoxdur, ya nədir, bu məsələni qaldırırlar? Gülməli təklifdir. Bir daha deyirəm ki, 2000-ci
Osman Gündüz
ildə texniki, texnoloji baxımdan bizim əlifbanın standart məsələsi həll olunub. Həm dünya proqram, kompyuter istehsalçıları tərəfindən, həm də hökumət tərəfindən. 2000-ci ilə qədər bu söhbətlərin yeri var idi. Yəni Windows-2000 çıxana qədər. Ona qədər Azərbaycanda hərənin cibində bir şrift standartı vardı. Qeyri-standart bir mühit idi. Ona görə ki, dünya proqram, komyuter istehsalçıları balaca xalqların əlifbalarını nəzərə almamışdılar. 2000-ci ildə isə Unicode standartı ilə dünyadakı bütün balaca və böyük xalqların əlifba simvolları kodlaşdırıldı, bir standart düzəldildi. Monopolist Microsoft şirkəti də dərhal Unicode-un Azərbaycan dili üzrə standartlarını götürdü. Bununla da “ə”, “ü”, “ç”, “ş” məsələsi həll olundu.
- Bir məsələ də “ş”, “ç” hərfləri ilə bağlıdır ki, çox zaman internet yazışmalarında onların yerinə “sh”, “ch” birləşmələrindən istifadə edilir. Və təklif var ki, bu işarələr bu qədər işləkdirsə, bəlkə elə rəsmiləşdirilsin?
- Düzdür, mən özüm də “ə” yerinə “e” yazıram, “ç” yerinə “ch” yazıram. Bunu düzgün hesab etmirəm. Bu, artıq mənim problemimdir, millətin, dövlətin problemi deyil. Yəni bu, tənbəlliklə bağlıdır, vərdişlə bağlıdır. “Ə”, “ç”, “ş”-nin problemi deyil. Əlifbada hərflərin
Şahnaz Bəylərqızı
dəyişdirilməsi informasiya təhlükəsizliyi, milli təhlükəsizlik məsələsinə gəlib çıxır. Azərbaycanda əlifba bir neçə dəfə dəyişib. Bu gün kitabxanalar ağzına kimi kiril qrafikalı kitablarla doludur. Amma kimə lazımdır? Kimsə “ə”, “ç”, “ş”-ni dəyişəcək deyə internetdə nəhəng informasiya resursları məhv olmalıdır. 12 ildir internetdə nəhəng axtarış sistemləri öz bazalarını Azərbaycan dilində tonlarla informasiya ilə doldurublar. Demək, sabah bunlar bir qəpiklik olacaq.
- Bundansa dilçilik institutları İKT sahəsində Azərbaycan dilində terminlər yaratsınlar. Bu sahədə terminlər hələ də dilimizdə oturuşmayıb. Deyirlər yazmaqda problem var, qardaş, kim qarşınızı alır ki, Allahın 5 dollarlıq klaviaturasını Azərbaycan dilində ölkəyə gətirəsiz? Bu qədər milyardı olan ölkədə mobil telefonların düzülüşünə, klaviaturanın Azərbaycan dilində istehsalına nail olmaq boş şeydir. Bu cüzi xərc tələb edir, cüzi xərc. Buna fikir verən yoxdur...
