Freedom House «zəhmətkeş məktubları» barədə

-


Son günlər AzadlıqRadiosuna göndərilən bəzi elektron məktublarda Freedom House hüquq-müdafiə təşkilatının son hesabatında Azərbaycanı «qeyri-azad» ölkə saymasından narazılıq bildirilir. İki eyni cümlədən ibarət bu məktubların müəllifləri bu hesabatın ölkədə insan haqlarının durumunu düzgün əks etdirmədiyini deyirlər.

Eyni məktublar Freedom House-un elektron ünvanlarına da göndərilir. Freedom House-da tədqiqat üzrə vitse-prezident Arch Puddington AzadlıqRadiosuna müsahibəsində deyir ki, son günlər onlarla belə məktub alıblar:

- Son bir neçə ildəki məktubların sayı isə yüzlərlədir. Bu məktublar eyni sözlərdən ibarətdir. Bir məktubu iki yüz müxtəlif azərbaycanlı göndərib. Təkcə bu il deyil, əvvəllər də müxtəlif mətnli, oxşar ideyalı məktublar olub. Azərbaycan hesabatlarımıza bu cür reaksiya verən yeganə ölkədir. Ballarından narazı ölkələr çoxdur. Vaxtaşırı müxtəlif ölkələrin təmsilçiləri ilə görüşüb müzakirə aparırıq. Səfirlərlə, bəzən xarici işlər nazirləri ilə görüşlərimiz olur. Heç bir ölkədən bu cür reaksiya, belə kütləvi e-maillər almırıq. Ona görə də inanıram ki, bu, hökumətin təşkil etdiyi kampaniyanın bir hissəsidir.

- Tam əminəm ki, bunlar kampaniyanın bir hissəsidir. Çünki illər əvvəl aldığımız məktublar da eyni sözlüklü idi. Qəti bilirəm ki, bu, kampaniya idi.

- Dəqiq bilmirəm. Ancaq bir şeyi deyim ki, bunun işimizə təsiri yoxdur. Hansısa ölkəyə dair dəyərləndirməmizə təsir etmək istəyirsinizsə, bunun yeganə yolu, informasiya, dəlil-sübut göstərməkdir. Ayrı-ayrı ölkələrin diplomatlarından, təmsilçilərindən həmin dəlilləri alırıq. Onlarla görüşlərdən məmnunluq duyuruq. Bəzən görüşlərdə bizim ballarımızı dəyişən informasiya alırıq. «Qəzəbli» azərbaycanlılardan təhqir dolu məktublar isə bizi ancaq qıcıqlandıra bilər.


- Xeyir, Azərbaycan mövqeyini dəyişmir. Bu məktublarla digər ölkələrdən fərqli olaraq hədə kampaniyası aparırlar. Məncə, Azərbaycan düşünür ki, «Eurovision» beynəlxalq mahnı müsabiqəsi, İnternet Forumu, idman tədbirləri keçirməklə, normal demokratik dünyaya qoşula bilib. Ancaq bu ölkənin seçkilər, siyasi məhbuslarla rəftar, hüququn aliliyi üzrə topladığı ballara baxanda görürük ki, Azərbaycan Avrasiyada daha bir diktatorluqdur.


- Bunu heç bir ölkə üçün etmirik. Hökumətlər özləri Freedom House-a yaxınlaşıb görüş istəyirlər. Bu ölkələrə həvəslə razılıq veririk. Ötən illərdə mən Niger, Kot Divuar (Fil Dişi Sahili), Kameron, Qvatemala, Macarıstan hökumətlərinin təmsilçiləri ilə görüşmüşəm. Bunu mütəmadi edirik. Azərbaycan təmsilçiləri ilə görüşdən şad olardıq, ancaq buna maraq göstərmirlər.


- 7 il bundan əvvəl həmkarlarımdan biri Nyu-Yorkda Azərbaycan rəsmisi ilə görüşüb. Tam səmimi bir görüş olub. Bu rəsmilərlə sonuncu görüşümüz olub.

- Bunu Azərbaycan rəsmilərindən soruşun. Aşağı bal verdiyimiz bəzi ölkələr bizimlə əməkdaşlıq etmirlər, sadəcə bizdən gileylənirlər. Rusiya da belədir, nadir hallarda Rusiya rəsmiləri ilə görüşürük. Onlar yerli mətbuatda Freedom House-a hücum edirlər, ancaq heç vaxt bizimlə danışmaq istəmirlər. Bəzi ölkələr öz sistemləri barədə yüksək fikirdədirlər, inanırlar ki, demokratiyaya çatıblar, qeyri-demokratik sistemləri onlar üçün yaxşıdır, bizimlə danışmaq istəmirlər, ancaq bu bizə onları qeyri-azad adlandırmağa mane olmur.

- Bizim «mübahisəli» adlandırdığımız ərazilərlə işləməkdə problemimiz var. Dağlıq Qarabağ ayrıca reytinq verdiyimiz tək ərazi deyil. Biz Abxaziyanı, Fələstini, Qərbi Saharanı, Tibeti, Honq-Konqu ayrıca dəyərləndiririk. Bunu nəyə görə edirik – ya düşünürük ki, bu ərazilər iradələrinin əksinə olaraq başqa ölkələr tərəfindən zəbt olunub, yaxud da Dağlıq Qarabağ kimi ərazi bir ölkənin tərkibində olub, indi yarı müstəqildir, əslində başqa bir ölkənin - Ermənistanın tərkibindədir və statusu elə də aydın deyil. Bu barədə beynəlxalq danışıqlar gedir. Biz mövcud faktlarla işləməliyik. Dağlıq Qarabağ faktiki olaraq özünüidarəetmə sistemi olan bir ərazidir. Biz də belə bir faktı tanımağa məcburuq ki, bu ərazi Fələstin kimi mövcuddur, müstəqil dövlət ola bilməz, ancaq şərti müstəqil hökuməti var.