Amerika Birləşmiş Ştatları Rusiyanı hazırkı münaqişədə 1,6 milyona qədər ukraynalının Rusiyanın nəzarətində olan ərazilərə zorla köçürülməsində günahlandırıb. BMT-nin yüksək rütbəli rəsmiləri isə qondarma “filtrasiya düşərgələri”nə beynəlxalq çıxış tələb edib. Moskva ittihamı rədd edib və milyonlarla ukraynalının Rusiyaya və ya Rusiyanın nəzarətində olan ərazilərə getməyi seçdiyini və orada "azad və könüllü" yaşadıqlarını söyləyib.
ABŞ-ın BMT-dəki səfiri Linda Tomas-Qrinfild sentyabrın 7-də BMT Təhlükəsizlik Şurasının iclasında deyib ki, Rusiya və əlaltıları Prezident Vladimir Putin administrasiyası rəsmilərinin nəzarəti altında “bir sıra dəhşətlər” törədib.
“Qorunan şəxslərin işğal olunmuş ərazilərdən işğalçının ərazisinə zorla köçürülməsi və ya deportasiyası müharibə cinayəti hesab olunur”, – Tomas-Qrinfild bildirib.
Onun sözlərinə görə, təkcə iyulda Ukrayna ərazisindən Rusiyaya 1800-dən çox uşaq köçürülüb.
Thomas-Greenfield deyib ki, Rusiyanın məqsədi onun siyasətinə uyğun gələn şəxsləri müəyyənləşdirmək və Ukrayna ərazisinin ilhaq cəhdinə hazırlaşmaqdır.
Rusiyanın BMT-dəki səfiri Vasili Nebenzia ittihamları dezinformasiya kampaniyasının bir hissəsi adlandırıb və bildirib ki, Rusiyaya gedən ukraynalılar “filtrasiyadan yox, qeydiyyatdan keçirlər”.
Tomas-Greenfield, "bunlardan hər hansı birinin doğru olub-olmadığını bilmək üçün sadə bir yol var", “BMT-ni prosesə daxil edin", – o sözlərinə əlavə edib.
BMT-nin siyasi rəhbəri Rouzmeri Dikarlo deyib ki, “məcburi köçkünlük, deportasiya və Rusiya Federasiyası və ona bağlı tabe yerli qüvvələr tərəfindən idarə olunan “filtrasiya düşərgələri" ilə bağlı davamlı iddialar son dərəcə narahatedicidir”.
Dikarlo və BMT Baş katibinin insan haqları üzrə köməkçisi İlze Brends Kehris BMT-nin Rusiyanın nəzarətində olan ərazilərdə yaşayan ukraynalılar ilə əlaqə qurmasına imkan verməyə çağırıb.
***
Prezident Volodimir Zelenski Ukrayna qoşunlarının ölkənin şimal-şərqindəki Xarkov vilayətində bir neçə yaşayış məntəqəsini geri aldığını bildirib.
"Bu həftə Xarkov vilayətindən yaxşı xəbərimiz var", – deyən Zelenski işğaldan azad edilən yaşayış məntəqələrinin adlarını çəkmək üçün uyğun vaxt olmadığını da vurğulayıb.
Sentyabrın 7-dəki çıxışında Prezident döyüş tapşırıqları zamanı göstərdikləri şücaət və qəhrəmanlıqları sayəsində yenidən Ukrayna bayrağını yüksəldən hərbi hissələrə təşəkkür edib.
606 nəfərə sanksiya açıqlanıb
Son günlər Xarkov vilayətində Ukrayna hərbi qüvvələrinin irəliləyişi, əsgərlərin Balakliya şəhəri ətrafındakı geri alınmış kəndlərdə çəkilmiş video və fotoları sosial şəbəkələrdə yayılsa da, Ukrayna rəsmiləri xəbərlərin heç birini təsdiqləməyib.
Ukrayna həmçinin əks-hücum apardığı ölkənin cənubunda bir neçə kəndi geri aldığını iddia edib.
Zelenski çıxışında Ukrayna Milli Təhlükəsizlik və Müdafiə Şurasının Rusiya Təhlükəsizlik Şurası, Rusiya Federasiya Şurası və Dövlət Dumasından 606 şəxsə sanksiya qəbul etdiyini də açıqlayıb.
"Onların hamısı bu müharibəyə, xalqımıza qarşı terrora görə cavabdehdirlər. Onların heç biri məsuliyyətdən qaça bilməyəcək, bu, sadəcə bir qədər zaman məsələsidir", – Zelenski deyib.
Referendum noyabrın 4-nə gözlənir
Rusiyanın hakim partiyasının lideri isə bildirib ki, Ukraynanın işğal olunmuş bölgələrində yaşayan insanlar noyabrın 4-də Rusiyanın tərkibinə daxil olmaq istəyib-istəməmək barədə səs verəcəklər.
Prezident Vladimir Putinin “Vahid Rusiya” partiyasından Andrey Turçak deyib ki, səsvermənin Rusiyanın dövlət bayramı olan Milli Birlik günü keçirilməsi doğru və simvolik olacaq.
"Biz əminik ki, əhalinin 80 faizi referenduma gələcək", – Xerson vilayətinə Moskvanın təyin etdiyi başçı müavini Kiril Stremusov TASS-a bildirib.
Ukraynanın Rusiya tərəfindən işğal olunmuş bölgələrinin rəsmiləri daha əvvəl referendumun sentyabrın 11-də Rusiyada yerli seçkilərlə eyni vaxtda keçirilə biləcəyini deyirdi.
Stremusov bu həftənin əvvəlində Ukraynanın cənubdakı əks-hücumuna görə bu planların təxirə salındığını söyləyib.
Sentyabrın 7-də isə TASS-a Turçakla “həmrəy” olduğunu və regionun noyabrın 4-də səsverməyə hazırlaşdığını bildirib.
Uşaqlar Rusiyaya aparılır
Dünən BMT Təhlükəsizlik Şurası uşaqların Ukraynadan Rusiyaya aparılması iddialarını dinləyib.
BMT baş katibinin insan hüquqları üzrə köməkçisi İlze Brands Kehris bu cür köçürmələrlə bağlı “əsaslı iddialar” olduğunu deyib:
“Rusiya hakimiyyətinin valideyn himayəsindən məhrum uşaqlara vətəndaşlıq verilməsi üçün sadələşdirilmiş proseduru qəbul etməsindən və bu uşaqların rus ailələri tərəfindən övladlığa götürülə biləcəyindən narahatıq".
“Filtrasiya əməliyyatı”
Brends Kehris qeyd edib ki, Rusiya qüvvələri işğal olunmuş ərazilərdə “filtrasiya” əməliyyatı vasitəsilə ukraynalıların siyasi baxışlarını, hökumət, yaxud orduyla əlaqələrini detallı dindirmələr daxil olmaqla, sistematik təhlükəsizlik yoxlamasından keçirir.
Onun sözlərinə görə, bəzi ukraynalılar işgəncələrə məruz qalaraq Rusiyanın cəza koloniyalarına və digər saxlama mərkəzlərinə göndərilib.
“Biz xüsusilə narahatıq ki, qadınlar və qızlar “filtrasiya” prosedurları zamanı cinsi zorakılığa məruz qalma riski ilə üzləşər”, – o deyib.
Fevralın 24-də Ukraynaya hücuma başlayan Rusiya Qərbin ağır sanksiyaları ilə üzləşib.
